Schattenblick →INFOPOOL →UNTERHALTUNG → LESELAMPE

PLATTDÜÜTSCH/029: Sankt Niklaas weer 'n Seemann ... (SB)


Artikellogo

SANKT NIKLAAS WEER 'N SEEMANN ...

Wenn man dat Lüchn in' Oogn vun'e Kinner süht, denn is Wiehnachn wiss nich wied ...


Ick sech dat je jümmers: De scheunste Oort in't ganze Huus - dat is de Köök! Nää, dat weer nie blots fröher so, as de Köök de eenzi Platz weer, wo dat an de groote Heerd warm weer, un all de annern Stuvn so koold, dat man dor gonnie bin ween much. Nää, uck hütodooch, in us modern Tied, dor ist de Köök alltieds op us Marschenhoff de Steed, wo sick aans avspeelt, wo man sitt un gemütli een schmeuk, wo de Kinner um mi rumkluck, wenn ick Kookn back or Applmus inkook, un sogor wenn een ut'e Noberschapp mol rinkiek, denn sett wi us jümmers in'e Köök, um us een uttoschnackn. Man blots, wenn man feine Gäste krich, or obns fiert, denn goht man in'e goode Stuuv, ober dat is wat ganz anners, dat kunn mit de Gemüdlichkeid vun'e Köök gonnie mithooln.

Un besünners nu, to Wiehnachstied, wenn'ck am Backn bin, un eegntli ganz gern uck mol alleen ween much, um viellich de een or anner Vörbereidun för de Hillignoobnd to dreepn, denn geev dat för mien Kinners nix scheuners, as bie mi in'e Köök to sittn. Sogor de Öllste, de nu a fofftein is un un eegntli leever wat anners mook, as mit Mooder un sien süss lüttn Süsters tosoomtosittn, weer denn gern dorbie un gung mi sogor 'n beetn tohölp. Denn rüük dat so fein no Leevkokn, Peepernööt or Brootappl un Stöbn, un mannimol kunn sogor mien Mann Hermann dat nie lootn, wenn't op Hoff nix to doon geev, sick noch mit dormang to mischn.

Jo, ick mutt seggn, ick föhl mi pudlwohl, wenn in Backobn de Kookn back un se all um mi rumkröppt, Kooknteich schleckt, mi vullsabbelt mit Geschichn vun'e School, wenn se mi Lööker in Buuk frooch un dorbie uck dat een or anner Mallör passeert - mi kunn so gau nix ut'e Rauh brüngn.

Sünnerli lütt Koddl, us Fiefjährign, de next Johr uck al to School schall, de kunn Froogn stelln, dor schlackers meis mitte Ohrn. Jo, ick weet uck nie, ob ick froh ween schull, wenn he endli in'e School is, dormit de Leehrers eer Plooch mit sien veeln Froogn harrn, or ob ick druri ween schull, wenn dat denn vörmeddachs banni still ward in't Huus. Ober denn is dor je uck noch Silke, us Allerjüngste, de mit eern dree Johrn aans noplappert, wat de Grootn vertelln deen.


*


Dat weer man grood mol wor so een Dach, de Hillignoobnd is je nu nie mehr wied, un in'e Kinneroogn givv dat al düsset besünner Lüchn, as jümmers to Wiehnachstied. Nu sitt de ganze Rasselbande tosom an Köökndisch bie't Utsteekn vun Plätzchen.

Mannoman, düsset Wiehnachn schull dat wull so gonnie witt warn. Butn bruus de scheunstn `Novemberstorm', dat weer so een Dach, wo dat gonnie richti hell ward, de Winn toov as dull un pietsch de Äste vun'e Eschn an'e Schievn, un sogor Anka, de Scheperhunn, harr keen Luss, no butn to gohn. De bliev lever bie us in'e warme Köök, wo he kommodi in'e Eek lich un bie't bunte Drievn tokiek. Un so mannimol, wenn een vun'e Plätzchen op'm Footböön lann, sprung he op un mook sick so fix doröver her, dat man se gonnie gau noch opsammelt krich.

"Du, Mama, woher koomt dat Speeltüch to Wiehnachn?" frooch mi lütt Koddl.

"Vun Wiehnachsmann", anter Silke, banni stolt, dat se mehr weet as eern gröttern Broder.

"Dat wee'ck doch sülm. Ober woher krich de dat?" frooch de wieder. Un as ick nie gliecks anter, drängelt de beidn: "Mama, woher krich de Wiehnachsmann dat ganze Speeltüüch? Un ... un woher koomt överhaupt de Wiehnachsmann sülm?"

Grood wull ick sem doropp verwiesn, dat se för all de ganzn Froogerie doch in'e School Anters kreegn, dor twinker Hermann mi to, de al 'n ganze Tied in'e Dör stohn harr.

"Loot man, Marga, dat kunn'ck sem je mol verklokfideln", sech he. He griep sick lütt Koddl, sett em sick op Knee, op de anner Knee keem lütt Silke, un denn fung he an, 'n Geschich to vertelln, woso de Kinners to Wiehnach Speeltüüch kreegn, wenn se oordi weern, un woher de Wiehnachtsmann eegntli kummt ...


*


Sankt Niklaas weer een Seemann, sien Leev güng he to See un all de Johr to Winnerstied flööch he Millionen Mielen wied dör Storm, dör Wind un Schnee ...

Vör lang, lang Tied, as de Minschn noch lang nie aans weet un kinnt, as hütto-todoogs, un as dat oppe Land-koordn noch 'n ganzn Baarch witte Plackn givv, dor leevn op 'n lüttjet Land ganz wied bobn in Norrn, in'e Meern vun'e Nordsee, 'n Vulk vun Lüüd, de nöömt sick `Hulduvulk'. De sehn ut as Minschn, man blots se weern grötter as wi. Un düssn Minschnschlach, de weer banni oold - so oold as dat Meer un de Winn."

"Oh mannomann!" brook dat ut Koddl rut, un Silke krich ganz groote Oogn. "So oold?!! Deiht de denn nienich dootbleevn?"

"Nää, de bleevn nienich dood, ober dor givv dat uck keen Kinners, keen Öllern, noch nie mol Fruunsminschn geev dat dor. Bloots düsse Mannslüüd, de över de veele Johr al so lange witte Boord harrn, dat se sem meis bit an'e Footböön riekn dee."

"Ooch Pappa", reep dor de Öllste ut. "Nu tüün us man nie vull - dat givv doch gorkeen Minschn, de nienich doodbleevn!"

"Ober wenn dat nu doch stimmt?" kreih Koddl. "Du weets je uck nie aans! Un irgndwo mutt de Wiehnachsmann je heerkoom."

"Still", keem dor 'n Stimm vun achtern, "loot Pappa doch mol wieder vertelln."

"Dat weern flieti Lüüd, de de ganzn leevn Dach lang werkeln deen: Man geiht op'e Jagd, fung sick Fische, fäll Bööm vun de groote Wald, buut sick Schlittn or Boote för de Fischerie un so allerhand Warktüüch, um sick de Arbeit licher to mookn. Wo se leev, dor weer dat banni koold, dor geev dat dat ganze Johr över blots Winner un Schnee. Un dor se nu uck al so oold ween, muttn se sick jümmers wat niedet utdinkn, dormit se de Arbeit bewältigt kreegn - jung Lüüd givv dat je nie.

Un ünner düsset Hulduvulk, dor weer een, de weer de jüngste, de nöömt se Hulk. De weer je nu uck al wied över fiefhunnert Johr oold, ober dor he je nu mol de Jüngste vun sem weer, un noch jümmers nie ganz utwussn, behanneln de annern em noch as 'n Kinn, op de man besünners oppassn mutt.

Un Hulk, de harr denn för sien Öller uck so allerhand Grappn in Kopp. He weer 'n goodn Handwerker, dat lich em im Blood. Ober wat mook he mit sien Fähigkeit? Statt Waarktüüch un annere Hölpsmittel tosoomtoklüdern, so as all de annern vun Hulduvulk, weer he wull eher sowat, wat man heertolann 'n Künstler nöömt. He schnitz ut Holt vun'e Boomstämm Figurn, de utsehn as he sülm, or de utsehn as de Deertn, de in Wald leevn. Denn mook he ut twee lüttje Rööd 'n Woogn, de so lütt weer, dat man em to nix bruukn kunn, ober dat mook eenfach Spoß, em achter sick rantotreckn. He kneed ut de swoore Tooneer allerhand Gedööns, dat eegntli gorkeen Sinn harr, ober fein antokieken weer. In sien lüttje Stuuv, dor stunn op'e Komood un in't Schapp de ganzn Kroom rum, un he harr dor banni Freud an, aans hin un hertoschuuvn, he schnack dormit or kiek dat eenfach an un freu sick doröver.

Butn stapf he för sien Leevn gern dör de witte Winnerwoold, sammel sick Wuttln vun'e ooln Bööm, Dannzapfn, Steen un sowat in un kleev dat mit Harz vun'e Bööm tosoom to lüttje Figurn. Uck suns weer he 'n fröhli Wesn, he lach un danz geern, un he weer bannie niescherie un wull aans weetn, wat dor so in'e Welt um em rum weer.

De annern ober, de kiekn man blots koppschüddlnd to un dachn bie sick: `De ische man uck de Jüngste'. Jo, denn de annern, dat weern ganz ernste Weesn. Wiss, se muchn op eer Oord uck hartli ween, un se harrn em uck gern, ober se harrn eenfach keen Verständnis för sien snookschen Ansichtn.

So keem dat, dat Hulk jümmers veel vun'e Öllste vun Hulduvulk, de Hold heet, to Räson roopn ward, dat he sick mol anstänni benehm schull. Hulk, de veel Respekt vör de Öllstn harr, vertell em denn aans, wat em so dör'n Kopp geiht.

"Wat is achter dat Meer?" frooch he Hold eenmol. "Dat haar'ck di doch al verkloort, de Eer is'n Schiev, de is dor achter, wo de Sünn in't Meer rinplumps, toenn. Un wenn du mit Boot bie't Fischn to wied rutkumms, denn kunns dat hebbn, dat du doolstötts, jümmers wieder no ünn, achter de Sünn ran, un dor verglühs du denn."

"Ober de Sünn, de koom je jedn Morgn vun'e annere Sied wor ropp, wöör denn uck dat Boot an nextn Morgn wor mitkoom?"

Hold schüddel blots mit de Kopp - he wuss dorop nix to seggn.

So föhl Hulk sick denn uck bald gonnie mehr so rech wohl. Dat weer een koolen Winnermorgn, de Sünn stiech man grood övert Woter op, as Hulk sien Fischerboot mit all sien Gedööns inpack. Jo, he wull nie mehr länger leevn bie sien Lüüd, de em nienich versteihn un em uck op sien Froogn keen orndli Anters geevn köönt.

Lang harr he doröver nodach, ober nu stunn sien Entschluss fass: Entweder, he ward an Enn vun'e Welt ünnergohn, or he ward rutfinn, wat dat nu würkli dormit op sick harr, dat de Sünn jedn Oobnd in't Meer versuup un jedn Morgn wor vun'e anner Sied wor ropstiech.

So trock he sick sien dickn roodn Mantl över, sett sick de Kapuz op, trock sick dicke Löllersteebl un Handschn an un denn sett he sick in't Boot, dat vun de veele Sookn, de he dor mit bin harr, ganz deep in't Woter lich. He paddel fröhli vör sick hin, wuss he doch, dat de annern wiss nie sünnerli truri dorüm weern, hooln se em doch man blots för överkandidelt.

Un denn trock 'n düstere Wulknfront op. Jümmers neeger rück se un loot sien lüttjet Boot bald schaukln as'n Walnutt. Mit halv tosoomkniep Oogn kiek Hulk sick dat Gebruus an, hool sick fass un weer froh, dat he de Büdls un Kissn mit Löllerbänner fass tosoomtüdert harr. `Tja', dach he bie sick, `dat ward je nu wull dat Enn ween'. De Winn keem ut Noorn, un dreev dat Boot so fix vöran, dat an't Paddln gonnie to dinkn weer. So trock he sick denn 'n dicket Fell över un ergeev sick sien Schicksool. Man kunn sick dat gonnie vörstelln, ober he weer 'n ruhi Gemüt, un so schloop he denn in't gröttste Getöse seeli in.

An nextn Morgn wook he op, nix röhr sick! Wat dat denn? Vörsichti luug he över de Bordkant - he steek fass! Jo, he weer an Land spöölt worrn! De Storm harr sick lech, un nu riesel ganz sachn dicke witte Schneeflockn vun Hebn. Ober dat süch hier so gonnie no sien Heimatland, wo se, de Hulduvulk leevn deen, ut. Nää, dat mutt also noch 'n annern Land geevn, dat man noch gonnie kinnt. Uck heer geev dat Bööm, un dor achtern kunn he Elche un annere Deers erkinn.

Möhseli trock he sien Boot op Land vöran, de Schnee weer to 'n feste Iesschich tosoomfrorn. Un denn krich he wat to Gesich, wat he noch nienich tovör sehn harr: Lüttje Minschn, de luud schreegn, lachn un mit merkwürdi Isndingers an de Schoh över'n speeglglattn See fohrn. Dat Hoor weih, se harrn roode Nösn. Mannoman, düsse Minschn, so lütt se uck weern, de mookn dat, wovun he alltieds drööm: Se lachn, danzn, harrn alltohoop veel Spooß. Jo, de weern em neeger as sien eegn Vulk, dat he nu verlootn harr.

Un an Rand stunn een lütt Wesn, dat harr Troon in'e Oogn. De annern weern veel to dull mit sick sülm beschäfti un harrn dat gonnie mitkreegn, dat eer wat fehln dee. So stebl Hulk denn op eer to. Se krich 'n banni Schreck, as he vör eer stunn.

"Wo heets du denn?"

"Marga", anter se oordi. "Un dat dor sünd Korl, Frieda, Klaas, Jens, Jan, Hannes un Momme."

"Un worüm weens du?"

"Dor Momme mi aargert hett!" Se wisch sick de Tron ut'e Oogn.

Nu harrn uck de annern Kinner dat mitkreegn un keem totruli neeger.

"Wer büss du denn?" frooch Marga. De fremn Mann in sien roode Antoch mit de roode Kapuz un de bruun Löllersteebl mok eer gorkeen Angst.

Hulk överlech 'n Oognblick. Dat weer viellich beter, wenn he de lütt Deern nix vun sien Lüüd, de Hulduvulk, vertelln dee. "Ick bün St. Niklaas, un keem övert wiede Meer, üm notokiekn, op jüm uck all oordi ween sünd. Un du, Marga, büss du denn alltieds oordi ween?"

"Jo!" Marga strohl över beide Backn.

"Na, denn hevv ick hier uck wat för di, wat di wiss freun dee." He griep in sien Boot, dat gonnie wied wech weer, un geev er een vun de Sookn, över de de annern vun sien Volk jümmers blots lach harrn. Dat weer 'n Peer ut Holt, mit Reders ünner, womit man dör de Gegnd schuvn kunn. Wat lüchn de Oogn vun düsset Minschnkinn!

"Hier, dat's för di", sech he to Jan, de ganz in'e achterstn Reech stunn un meis utseech, as wenn he - so as Hulk bie sick tohuus - vun de annern nie so rech för vull nohm woor. Jan krich 'n Woogn ut Holt, an de 'n Band bummelt weer. Dor kunn man sick opsettn, or annere achter sick rantreckn!

Denn wenn he sick de freeke Momme to, de nu gonnie mehr so seeker weer. "Un du? Wat's mit di?"

Momme kunn nie anners as em de Wohrheid vertelln: Dat he mannimol de ooln Lüüd aargert harr or de lüttn Deerns, un dat he in'e School nie oppass harr. "Ober dat wull'ck nienich mehr mokn!"

Nodem Momme em dat hooch un hieli versprookn harr, krich he denn toletzt uck noch wat af.

Momme weer dat denn uck, de op de Idee keem, em mol sien Schöfel - so nöömt se eern Gebille an'e Feut - to geevn. Fröhli stiech Hulk dormit op de speeglglatte, tofrorn See, lann 'n poormol op'n Achtersn, ober denn gung dat uck bald ganz good. He lach un danz, sung dorbie Leeder, de he vun sien Heimot kinnt un freuh sick över de veel fröhli Gesichter.

Ober denn woor dat bilüttn schummri, de Kinner mööt no Huus. He begriep, dat düsset Vulk würkli 'n ganz anners weer, as sien Lüüd: Dat weern Kinners, de eers groot weern deen. Düsset Vulk, de leevn nie so lang as he, sunnern dor koom jümmers wücke no, un de ooln, de bliev irgndwann dod. Dor kunn he nix gegn mookn."

"Ober Pappa!" reep dor Silke ut. Dat kunn doch gonnie angohn. Wo schull de Hulk denn in Summer afbleevn ween?" De lütt Deern trock de Stern kruus.

"Na, he is dorbleevn!" Hermann weer ganz froh över düsse Anter, dat weer man 'n scheunet Enn för sien Geschich.

Ober dor mell sick de Öllste to Woord: "Ach watt, dat kunn he doch gonnie. Denn weer Wiehnachn doch gonnix Besünners mehr, wenn he dat ganze Johr dorbleev."

"Naja, also wenn'ck mi dat rech överlech ..." Hermann keem meis'n beetn in'e Bedrullje, dor he nie mehr wiederwuss. "... jo, he is dorbleevn. De Minschn heertolann, de weern je ganz anners as sien Hulduvulk, un de scheune Luff un dat milde Klima dee em so good, dat he jünger woor. Sien witte Hoor warrn woor bruun, he rasier sick sien Boord af un sech denn bald ut as een vun de erwussn Lüüd. He köff sick 'n Buernhoff un veele Johr loter, dor heirood he denn de lütt Deern, de he toers kennlernt harr, de lüttje Marga. Un wenn se nie dotbleevn sünd, denn leev se noch hüt glückli un tofreedn un harrn veele Kinners!"

Silke trock de Stern noch wat kruuser, dat dor twee steile Fooln op stohn. Nodinkli kiek se ut Kööknfinster, wo de Schaukl, de eer Pappa sem buut harr, as dull in Winn hin un herdrieev. Un denn kiek se op Kööknfootböön, wo 'n Peer steiht, dat eer Pappa er ut Holt schnitz harr.

"Na, mien Schieter, wat hess denn nu noch op Hattn?"

"Du, Pappa ..., Pappa - büss du viellich de Wiehnachsmann?"


Erstveröffentlichung am 23. Dezember 2000

20. März 2007