Schattenblick →INFOPOOL →UNTERHALTUNG → LESELAMPE

PLATTDÜÜTSCH/032: Elmsfüer (SB)


Artikellogo

ELMSFÜER

"De Dübl weet sien Handlangers wohl to finn! He söcht sick nie de Dümmsten un nie de Fuulsten ut, wenn he wat op Sicht hett!" sech Fieke Schmitt, de tosoom mit Meta Petersn op'e Bank ünner de Dörpseek sitt un - as jümmers - dat niedste vun Leevn un Lüüd in de lüttje Gemeinde bekakel. Nodem se keen goodet Hoor an all de Minschn, de vörbiegohn weern, lot harrn, keem se nu to eer leevstet Thema: Stine Harms, de jüss emsi bie sick in Goorn hanteern dee.

Keen anner as eer beed so veel Anlaß för Spekulatschoons un keen Vergangnheid weer so vull vun Geheimnisse, as de vun düsse Fru. Jo, wenn't no de beidn Tratschtantn gung, denn weer Stine Harms 'n oole Hex, un dat woor sem gonnie wunnern, wenn se se mit'nmol op'n Bessn dör de Luf riedn seen!

Elsbe un Meta köönt dat eenfach nie verknuusn, dat dat eenerweegns in't Dörp een Minsch givv, de mit eern friedli harmonsch Gemeinschaft nix an Hood hett, de nie mol bien Frisör or bie de Bäckersch 'n beetn wat mitschnack. Un so hack se jümmers woor op Stine rum un mook för jedn uck noch so banaln Vörfall in't Dörp, ob dor nu 'n Audo in Groovn fohrn or man blots 'n Boom ümkipp weer, Stine Harms verantwortli. "Wenn dor man nie de oole Hex achtersteek!" heet dat denn.

Un wenn denn mol würkli wat Schlimmes passeern dee, viellich 'n Kind erdrunkn or 'n Huus afbrennt, denn schimp un schafuder se so lange, bit se in't Dörp 'n ganze Reech Lüüd op eer Sied trock hebbt, de Stine verdächti un leever 'n grootn Boogn um eer mook. Un wenn't mol nix mehr to vertelln geev, denn hölp de beidn uck ganz gern mol'n beetn nach un dink sick wat ut - so genau neemt dat hier keeneen, Hauptsook, dat givv ordntli wat do schludern.


*


Stine Harms bewohn 'n lüttje Koot an't Dörpsrand un leech al sied veele Johrn mit de Nobers in Klinsch. Jo, düsse Fru, de all blots `dat oole Fischerwiev' nennt, schnack a lang mit keeneen mehr. Un wat dat Schlimmste weer - de annern düch, se weer uck ganz tofreedn dormit, so, as dat is.

Se weer ober uck würkli 'n snooksche Fru, so üm de süssti. Le leev alleen in eer lütt Huus mit eern verwillertn Goorn, wo achter de Port sogor noch 'n ooldmoodschn Brunn stunn, an de se jeedn Morgn mit 'n grootn Holtammel Woter hool. Kunns hemm, dat de annern eehr blots deshalv nie liedn kunn, dor se nie so 'n schmuckn Goorn harr as all de annern, an de akkraat afzirkelte Bloombeed bunt lüchn un de Rosn so sorgfälti afmeiht weer, dat du di gonnie truus, dor mol 'n Schreed op to mookn.

Meistieds seet Stine bie sick vör't Huus in eern hoogen Löhnstohl. Un wenn se in't Huus gung, denn trock se gau de Vörhang dich, so dat keeneen dor mehr rinkiekn kunn. Wat kunn dat anners vör'n Grund hemm, as dat se wat verbargn wull? Dorto keem denn uck noch, dat se veel mit sick sülm schnack. Much je uck ween, dat dor een bie eer weer, ober man kunn em nie sehn.

Wenn mol een vun'e Kinners frooch, worüm se denn gonnie, so as all de annern Frunnsminschn in't Dörp, verheirood weer, kunn man blots noch de ganz Ooln doropp 'n Anter geevn. Jo, dat harr wull mol vör lange Tied dor 'n Mann geevn. Stine schull sogor mol in jungn Johrn 'n ganze Schmucke ween werrn. Eer Mann de weer to See fohrt, so'n richti Brummbäär, mit Boord und dickn Buk. He stamm ut'n oole Seefohrerfamilje, de düsset Huus al sied veele Generatschons bewohn de. Dat weern geselli Lüüd, de jümmers gern een övern Döss drink, un de Feste fiern, as se falln.

Een Dach - sien Öllern weern vör Johrn doodbleevn, un he harr dor solang alleen binleev - harr he denn düsse Fru in sien Huus broch. De Lüüd fulln fas de Oogn ut'e Kopp över düsse schmucke Deern, ober he sech nix, erklär nix, un blots Peiter Ehlers, de Börgermeister, wuss to berichtn, dat dat vun Amts weegn sien Fru weer, un dat se Stine heet un eenerweegns ut'n Dörp wied in Norrn vun Freesland koom schull. Wat dat ober för een weer, doröver kunn he nix vertelln.

Domals al munkel man, dat Stine düssn Seebären verhex hett, denn vun dor an weer he nie mehr desülvige. De annern Mannslüüd, de freuher gern mol mit em op Suptour gohn weern, kunn gonnie verstoohn, dat he nu sien ganze Tied an Land bie eer tohuus verbrüng. Opgliecks se twee völli ünnerscheedli Minschn weern, weern se een Hatt un een Seel. Jo, wenn he denn dor weer, denn krich man sem gonnie go Gesich - se weern sick sülm noch.

Obgliecks Stine, wenn he to See fohrt weer, kaum rutkiek, wuss man, dat se tohuus weer, denn jeedn Oobnd, dachin, dachut, stunn dor 'n brenn Kerze, de in Finster för em lüch. Naja, een Dach denn weer de beuse Norich dor: Dat Schipp, mit de eer Mann op See fohrt weer, weer an Kaphorn in Storm mit Mann und Muus ünnergohn. Vun dor an - un dat is je nu al lang her - leev se dor alleen un scheer sick eers rech 'n Schietdreck dorüm, wat de annern Lüüd dinkn un seggn över se. So woor se denn de Sünnbock vun all dat mook, wat so scheeplöppt.

Eenmol harrn Meta un Elsbe, un mit sem 'n ganzn Duttn vun'e annern Fruunslüüd, Stine sogor de Pulizei op'n Hals hetzt, as dat Noberhuus vun Wieben Mommsn plötzli afbrennt weer. Mommsn, de oole Supkopp, de weer in sien eegn Schloopstuuv in de Flamm erstick. Wat för'n Dood! Ober de good Informiertn, de wussn je, dat Mommsn sick, kott nodem Stine de Norich dorvun kreegn hett, dat eer Mann nie mehr leev, an eer ranmookn wullt. He stunn alleen, un dor dach he, dat se beidn sick jo tosoomdoon köönt. Se harr em gliecks to verstohn gebn, dat se nie wull. Mommsn schull denn jümmers opdringlicher ween woorn. Bis - jo, bis denn kott doropp Mommsn düssn schreckli Dood funn - in sien eegn Bett!

Meta lööv domals, dat se Stine sehn hett, wo se dör eern Goorn no dat Nobergrundstück sliek weer un dor dat Füer lecht harr. Dat harr se denn uck de Pulizei sech. De nu gungn düsse Spur no un wöhln Stines Huus mit fief Mann vun bobn bis ünn dör. Man blots -bit op 'm Packung Rietstickn harrn se nix finn kunnt. Un sowat givv dat je in jeedn Huushoold.

Much uck de Pulizei eer Ermittlungn instellt hemm, Meta un Elsbe weern dennoch mit dat Ergevnis tofreedn. Jümmers mehr Lüüd nennt se nu de oole Hex, un, wat dat wichtigste weer: Vun nu an tru sick keen Mannsbild neger as tein Meter an Stine ran. Un wenn Stine mol de Stroot lang to Koffmann löpp, denn kiek mannieen no, op eenerweegens an Huus 'n Brandheerd weer ...

Blots Luudn, Metas Mann, de harr so'n Ohnung, worüm de Wievsbiller Stine so op'n Kieker harrn: de Wiever, de harrn Angst, dat se dat Mannsvulk wild mookn dee. Ober Luudn frooch je keeneen no sien Meen, un so behool he dat för sick.


*


Stine mark dat wohl, dat se Dörpslüüd all achter eer rankiek, över se schludert un spekeleert, un se wuss uck, dat Meta un Elsbe dat an dullstn drievn deen. Man blots eenmol, no de Brand bie Mommsn, dor woor eer dat to dull. Dor weer se op de beidn, de grood op'e Bank seetn, togohn. "Driev dat nie to wied!" harr se sech. "Ick warn jüm, driev dat nie to wied". In eer düster Stimm harr so veel Köhl leegn, dat Meta un Elsbe eer Mandlkroogn opschloogn un fix nu Huus stratzt weern. Tominns för düssn un de nextn Dooch hekel se nie de Klatschgeschichn dör. Ober as no Stines Drohung nix wieder koom, weern se bald wor ganz de Ooln, se schludert un tratscht, bekakel aans un geev to aans, wat passeert eern Senf af.

"Güstern Nach, dor he'ck se in eern Goorn sehn! Ick frooch di: Wat seuk 'n anstänni Minsch in sien Goorn, wenn't zappenduster is?" sech Elsbe mit'n boshaftn Funkln in eer lüttje Knoppoogn.

Meta trock de Schullern hoch. "Dat kann nix goodet bedüüdn. Viellich hett se dor wat verbuddelt! Man schood, dat wi dor nie mol nokiekn köönt."

Elsbe grien. "Nää, dorför hemm wi nie mehr noch Knööv. Dat kunn högstns mien Luudn mookn, wenn de man nie to töffeli dorto weer."

Se wuss wull, dat eer Luudn för düssn Schnack so gonnix övri harr. "Lot doch blots de aarme Fru in Rauh, Meta!" sech he jümmers to eer. "De hett dat doch uck so swoor noch, as Witwe ohn Anhang alleen in düsset lütt Huus."

Nodinkli kratz Meta mit eern Handstock op de Footböön. "Ober wenn'ck mi dat rech överlech, düch mi meis, Stine weer nie in Goorn, se weer utween!" Ick hev nämli güstern Nach vun'e Wohnstuuv ut sehn, wo een Fruunsminsch in Düstern lang de Stroot löppt is, un denn he'ck sehn, wo se ieli achter de Goornport verschwunn weer - de Goorn vun Stine Harms! Jo, dat mutt se ween weesn. Ober wo is se herkoom?"

"Bliev uns nix anners övri, as de oole Hex wieder op de Finger to kiekn." Gifti wies se mit eern Handstock op dat lüttje Huus, dat dor unschulli stunn mit sien totrockn Vörhang un de veelen Kreihnvögel op'e Esche in'e Goorn. "Wenn mi froogs, denn sech ick di: Düsse Hex, de hett överall eer schiedi Finger mit in Speel."

`n Oognblick weer't still mang de beidn. "Hess al hört, güstern is de Hoff vun Friech Hansn ut Welmbüddel dolbrennt."

"Wat? Düsse arme Schlucker? De hett doch al vördem keen Penn op'e Noht hett, wo schall de denn nu vun leevn? Sien Kinner, de löpp je al in Lumpn to School, as de Zigeuners."

"Wer weet, viellich is he je good verseekert. Denn is he nu fein rut!"

"Meenst?"

"Tja, ick hev dor so wat höört, dat he sien Kinners nie noch to Eetn köff, ober sien Hoff un Huus sowied afseekert hett, dat he nu 'n ganzn Batzn insteekn kunn!"

"Sech blots! Tja, denn heet ick Berta, wenn de man nich sien eegn Hoff ansteek hett!"

Elsbe guckel häßli. "Or he hett een hett, de dat för em mookn dee! Weets je, de dor speelt af un an ganz gern mol mit Füer." De beidn kiek sick veeldüüdi an.

Sied se mol bie Stine Harms an't Huus dat Elmsfüer lüchn seehn hemm, weern se sick seeker, dat de Fru mit aans, wat in'e Neech afbrennt weer, to doon hett. In een koole Winnernach harrn se op Stines Tuun an Huus luuder lütje blaue Flammn seen, de dor för sick lüchn, ohn dat se wat verbrenn deen. Uck op Dack un sogor op de Esche vört Huus, wo de veelen Kreihnnester opweern, weern sücke Flamm to sehn ween.

"Dat is 'n Erscheinung, de kummt vun elektrischn Entlodungn", harr Luudn Meta verklokfidelt, as se em dat heel opreecht vertellt harr. "Bevör 'n Gewidder opkoomt, givv dat överall sücke elektrische Felder."

Ober sowat wull Meta gonnie hörn. "Sühstewull?! He'ck dat nie jümmers sech? Düsse Fru is'n Hex, un wenn wi nie oppass, denn brennt se all us Hüüs af!" reep se in heel Opreegung. "Worüm geev dat sücke Entlodungn denn blots in Huus un Goorn vun de Oolsch?

Worüm nie annerswo op'e Tuuns, or op Karktorm? Dor weer sowat noch nie to sehn ween - man jümmers blots ant Huus vun düsset Fischwief! Un överhaupt, dat heet je, dat dat Elmsfüer de Seefohrers de Wech lüchn dee, wenn de mol mit eern Schipp in Storm gerääd. Wenn op Schipp 'n Elmsfüer to sehn weer, denn ward aans good, sech man. Dor vertell mol een, dat dat nix mit Zauberei to doon hemm schull!"

Nu harrn se wor 'n Beweis för Stines düster Machnschaftn. "Du sechs, de dor" - se wies wor mit eern Handstock op Stines Huus - "de weer güstern nach in Dustern noch wechween?"

Elsbe nikköpp.

"Un wenn weer dat ween?"

"So Klock halvi een."

"Un um Meddernach schull dat bie Hansn brennt hemm! Na, kiek mol an..."


*


Tja, de Tied vergung, Stine weer nu uck al över söbnti, se gung, as Meta un Elsbe, an Stock un harr schneewittet Hoor, dat se ober nie, as de annern beidn, to'n Dutt opsteek hett, sunnern lang rünnerhangn loot. Un, wenn man ehrli weer, seech se dormit uck würkli 'n beetn as 'n oole Hex ut.

Meta un Elsbe mook Stine alltieds dat Leevn to Höll. Ansunstn gung in't Dörp aans sien Gang, de jüngeren Generatschons gungn meis eern eegn Wech, se kümmer sick nie soveel umt Dörpsleevn un harrn uck nie mehr soveel för Klatsch övri. Veele harrn 'n Arbeit in'e Stadt, veele harrn Audos un 'n Frünnskreis, de buten Dörp weer.

Un so stunn Meta un Elsbe meis ganz alleen im Kampf gegn düsset Wiev un eer finster Drievn. De beidn weern banni untofreedn, dat meis keeneen mehr eern Schnack höörn wull.

"Dat schall 'n Hex ween?" frooch letztns Metas Nobersch, de grood nied totrockn weer. "Wenn du mi froochs, dat is jüss son oole, 'n beetn wunnerli Fru as jüm sülm", harr de eer denn eenfach so in't Gesich sech.

Högstns de lüttjn Kinners, de funn dat banni spannend, wenn man sem vertellt, dat dor ant Dörpsrand 'n oole Hex leevn schull, jüss so as in't Märchn vun Hänsl un Gredl. Ober dorför weern sick Meta un Elsbe denn doch to schood, eern Geschichn an sücke Rotzbengels wiedertovertelln, de in nextn Oognblick sick ümdreiht un sem de Tong rutsteek. Un nüli harr sogor een vun'e besünners freekn Bengels sem sech, dat se utseechn, as de Hexn in sien Märchnbook. Dorno harrn he un sien Frünn sem achteranroopn: "Oole Hexn, oole Hexn!"

So seet se gnegeli op'e Bank ünner de Dörpseek, schluder un schafuder, bekiek sick, op eer Handstöck stütt, de nextn Generatschons vun Lüüd, de an sem vöröverspazeert, de so gor keen Respekt mehr vör eer Öller harr, un schnack vun de goodn ooln Tiedn, as se sülm noch jung waarn un man sem noch tohöört hett. Sied Meta eern Luudn ünner de Eer broch hett, trock se nix meer no Huus, dor weer aans so still un leerdi.


*


Dat weer 'n mille Winnernach, dat fung al an to dämmern un de geele Schiev vun Moon blinkert op de Finster vun'e Hüüs. Een Lamp no de annere gung an. Uck de Strootnlatüchn weern al an, un so kunn man uck in Schummern noch ganz good kiekn. So seet se denn op'e Bank, bekiek sick dat Drievn, un wetzt eer flinke Tong. Grood stapf Telse, de Dochter vun Schlachter an sem vörbie. "Damminochmolto, wat het de för'n dickn Achtersn kreegn!" empör sick Meta. "Un dorbie is de doch man grood ers föftein!"

"Jo, mi düch meis, dat dor wat im Busch is - viellich krich se 'n Kind. Ick seech se doch jümmers bie de Fischer rumkluckn. Ober wenn se de Balg nie hemm wull, denn kunn se je to de Hex dor achtern gohn, de kunn eer dat wiss wechmookn!" Se wies mit eern Handstock op Huus vun Stine.

Op'n mol weer dor wat, keeneen kunn seggn, woso un woher. In'e schummri Huuseek vun Stines Huus kunn se 'n Gestalt utmookn: 'n grootn swatten Kapuz, 'n grootn schwattn Mandl, bleek dat Gesich. Weer't 'n Jungkerl? Or 'n ooln Mann?

Un denn weer dat wedder dor - dat Elmsfüer. `n frostkoold Grääsen kröppt över'n Böön, bie Elsbe un Meta de Fööt hooch un ünner de Mändl. Se klappt de Kroogn hoch. Dat woor düster, sem düch, dor trock 'n Storm op. Se wulln opstohn un gau no Huus gohn, ober eern ooln Knookn hört nich op sem.

De beidn Ooln wunnern sick nie, dat düsset Wesn sem nie gröötn deen, se wunnern sick uck nie, as düsse Gestalt op sem tokoom, lies, ganz sachn, ohn dat man de Schreed hörn kunn.

As gebannt stiern Elsbe un Meta düsse Gestalt an, de nu direkt vör sem stunn. Un denn nehm se eer Kapuz af - Stine! Se harrn also rech hett, se weer 'n oole Hex! Ober'n Triumpf kunn se nie lang utkostn. Sem löppt dat koole Greesn lang de Rüch. Dat Elmsfüher lüch op Tuun un Huusdack, op de Esche - un sogor op Stines Kopp. De blauen Flamm speegln sick in Stines glänznd Oogn woor un geevn 'n gruusi Lich af.

As erstarrt seetn de beidn dor un woogn sick nie to röhrn. "Ick hevv jüm warnt, drievt dat nie to wied", sech Stine mit eern dunkle Stimm. "Nu is't to loot." Er Wöör gungn dör de Luf as'n ieskoold Schuern.

"Wat??" Een Schrie wörch Elsbe in'e Kehl.

Ober Stine gung dorop nie in. "Kiek sick nie um!" töön eer brooken Stimm dör de Luf. Un denn wenn se sick um, de Döör full achter eer in Schlott.

Meta un Elsbe weern dat eer Leevn lang wennt, niescherie to kiekn, to spekeleern, ohn dat een sem wat anhangn kunn. Un so kunn se uck nu nie över eern Schaddn sprungn. Fix, ohn doröver notodinkn, dreiht de beidn eer Köpp.

An nextn Morgn funn man Meta mit opreetn Oogn, 'n Utdruck vun ieskool Greesn in eer Gesicht. Un Elsbe mutt wull noch versöch hemm, wechtoloopn, ober eer Mandl harr sick an't Holt vun'e Bank verheddert, so lich se doodnbleek op de Stroot. Keeneen weet, wat de beidn to Gesich kreegn harrn, ober nu köönt se dor nie mehr över schnackn ...


Erstveröffentlichung am 11. März 2001

30. März 2007